Ազատ գետը սկիզբ է առնում Գեղամա լեռնաշղթայից։ Երկարությունը 40 կիլոմետր է։ Գառնի գյուղի մոտ գետը վերջնականապես թեքվում է դեպի հարավ-արևմուտք, 9 կմ անցնելով մինչև 180 մ խորություն ունեցող Գառնու կիրճով։ Անցնում է Գառնու տաճարի ձախ կողմով։ Զովաշեն գյուղի մոտ Ազատի վրա կառուցված է ջրամբար և ՀԷԿ։ Ազատը հիմնականում արագահոս է, ունի քարքարոտ, սահանքավոր հուն և մեծ անկում։ Ջրերը մասամբ օգտագործվում են գյուղատնտեսական և էներգետիկ նպատակներով։ Ազատ գետի հովիտը շատ մասերում լցված է փլուզումների հետևանքով առաջացած հսկայական ժայռաբեկորներով։ Ազատը թափվում է Արաքս։
Ի՞նչ է գետը
Երկրի վրա տեղացած անձրևի կամ հալած ձյան մի մասը գոլորշիանում է, իսկ մյուս մասը՝ ներծծվում հողի մեջ, շարժվում դեպի գետնի խորքերը այնքան ժամանակ, մինչև չհանդիպի իրեն խանգարող նյութի:
Երբ ստորերկրյա այդ ջրերը հասնում են ձորակի, գետնի տակից նորից դուրս են գալիս մակերես և առաջացնում աղբյուր: Սովորաբար աղբյուրների ջուրը լինում է մաքուր և սառնորակ: Աղբյուրների ջուրը մարդիկ օգտագործում են խմելու համար: Ջուրը մի տեղում երկար մնալ չի կարող, այն սկսում է հոսել որպես փոքրիկ առվակ: Ճանապարհին այն կարող է հանդիպել նման այլ առվակների, որոնք միախառնվում են և աջացնում գետակներ, իսկ գետակները՝ գետեր:
Գետեր էլ կան, որոնք աղբյուրներից սկիզբ չեն առնում: Օրինակ Հրազդանը՝ սկիզբ է առնում Սևանա լճից:
Ավելի մեծ գետի մեջ թափվող փոքր գետերը կոչվում են վտակներ:
Որքան շատ են վտակները, այնքան ջրառատ է գետը:
Հատկապես լեռներում գետերը երբեմն մեծ բարձրությունից թափվում և դառնում են ջրվեժներ:
Գետերը մեծ նշանակություն ունեն մարդկանց կյանքում:
♪Ժասմին 🍬 Հակոբյան <3 