Դաս 21

1) Հաշվե՛ք

ա) |– 6| + |-4|=6+4=10=-10

բ) |– 50| + |+ 4|=50+4=54

 գ) |– 18| · |– 21|=18×21=378

դ) |21| – |-6|=21-6=15

2) Առանց բազմապատկում կատարելու համեմատե՛ք.

ա) (–5) · (–21) > 0, դ) (+3) · (+9) >(+8) · (–7),

բ) (–8) · (+6) < 0, ե) (–14) · (–12) > (–10) · (-4),

գ) (+15) · (–4) <0, զ) (+2) · (–1) >(–6) · (–31)։ 

3) Գտե՛ք արտահայտության արժեքը.

ա) (35 – 17) – 20=-2, դ) (29 – 64) + 23=-12, 

բ) (–43 – 14) – 32=-3, ե) (–30 – 21) + 56=-65:

գ) (–74 + 27) – 15=-86, 

Լրացուցիչ (տանը)

4) Հաշվե՛ք

ա) |31| + |27|=31+27=58

բ) |44| : |– 4|=44:4=11=-11

գ) |– 3| – |– 1|=3-1=2=+2

դ) |15| · |– 12|=15×12=180=-180 

5) Գտե՛ք արտահայտության արժեքը.

ա) (79 – 45) – 60=-26, գ) (–18 + 6) – 30=-6, 

բ) (–33 –21) + 11=-23, դ) (16 – 33) – 54=-71:

6)  Օգտվելով գումարման նկատմամբ բազմապատկման բաշխական օրենքից՝ հաշվե՛ք հնարավորին չափ պարզ եղանակով.

ա) ( +5 ) · ( +3 ) + ( +5 ) · ( –2 )=-40, գ) ( –7 ) · ( –4 ) + ( –7 ) · ( +3 )=-105,

բ) ( –2 ) · ( +4 ) + ( –2 ) · ( –3 )=-30, դ) ( –6 ) · ( –5 ) + ( –6 ) · ( +4 )=-59։

Դաս 20

Կրկնենք անցածը

Առաջադրանքներ(դասարանում)

1) Բերե՛ք այնպիսի երեք ամբողջ թվերի օրինակ, որ նրանց ար-

տադրյալը լինի բացասական թիվ, իսկ ցանկացած երկու հարևան

թվերի արտադրյալը` դրական:

-1x(-1)x(-1)= -1

-1x(-1)= 1

-1x(-1)= 1

2) Գտե՛ք , թե ինչ թիվ պետք է գրել աստղանիշի փոխարեն, որպեսզի

ստացվի հավասարություն.

ա) | 4 | = 4

գ) | 0 | = 0

ե) 6 · | 2 | – 2 = 10

բ) 2 · | 4 | = 8

դ) – | 1 | = –1

զ) 8 · | 0 | = 0

3) Երկու թվերի արտադրյալը բացասական թիվ է։ Ի՞նչ նշան կարող

են ունենալ արտադրիչները

-և+

+և-

4) Կոնգո գետն ունի 4320 կմ երկարություն։ Ի՞նչ երկարություն

կունենա այդ գետի պատկերումը 1 ։ 25000000 մասշտաբով գծված

քարտեզում։

4320կմ=432000000 սմ

432000000:25000000=17.28 սմ

Լրացուցիչ(տանը)

5) Բերե՛ք այնպիսի երեք ամբողջ թվերի օրինակ, որ առաջին երկու

թվերի ար տադրյալը լինի բացասական թիվ, իսկ բոլոր երեքի

արտադրյալը հավասար լինի զրոյի:

+8x(-1)x0=0

+8x(-1)=-8

6) Մի թիվ –1-ից մեծ է։ Պարտադի՞ր է, որ այն դրական թիվ լինի։

Ոչ պարտադիր չէ։

0, 1, 2, 3, 4, 5

7) Մի քաղաքից մյուսը միաժամանակ ուղևորվեցին երկու մեքե նա-

ներ. առաջինի արագությունը 85 կմ/ժ էր, երկրորդինը՝ 70 կմ/ժ։

Երբ առաջին մեքենան տեղ հասավ, երկրորդին մնում էր անցնելու

30 կմ։ Գտե՛ք քաղաքների հեռավորությունը։

85-70=15 կմ/ժ

30:15=2

2×85=170 կմ

8)* Թոռնիկն այնքան ամսական է, քանի տարեկան որ պապն է։

պապն ու թոռնիկը միասին 91 տարեկան են։ քանի՞ տարեկան է

պապը, քանի՞ տարեկան՝ թոռնիկը։

91:13=7 տարեկան թոռնիկ

7×12=84 տարեկան պապիկ

Կրկնողություն

1. Ինչպե՞ս կփոխվի երկու թվերի արտադրյալը, եթե արտադրիչներից մեկը մեծացնենք 6 անգամ, մյուսը փոքրացնենք 2 անգամ։
   1) կմեծանա 3 անգամ
   2) կմեծանա 4 անգամ
   3) կմեծանա 8 անգամ
   4) կմեծանա 12 անգամ
2. Բազմահարկ շենքը ունի մեկ մուտք, իսկ յուրաքանչյուր հարկում կա երեք բնակարան։ Բնակարանները համարակալված են 1-ից սկսած։ Գտնել 23-րդ հարկի բնակարանների համարների գումարը։
   1) 195
   2) 204
   3) 213
   4) այլ պատասխան
3. Թիվը իր — մասից մեծ է 24-ով։ Որքանո՞վ է այդ թիվը մեծ իր — մասից։
   1) 18
   2) 27
   3) 30
   4) 32
4. 1, 5, 17, 53, 161…, …, թվերը գրված են որոշակի օրինաչափությամբ։ Գտնել 161-ից հետո գրված թիվը։
   1) 481
   2) 483
   3) 485
   4) այլ պատասխան
5. Դաշտում կովեր են արածում։ Դրանց ոտքերի թիվը 24-ով ավել է գլուխների թվից։ Քանի՞ կով է արածում դաշտում։
   1) 12
   2) 10
   3) 8
   4) 6
6. Ամիսներից մեկում կար 5 կիրակի օր։ Սակայն ամսվա առաջին և վերջին օրերը կիրակի չէին։ Շաբաթվա ի՞նչ օր էր այդ ամսվա 20-ը։
   1) երկուշաբթի
   2) երեքշաբթի
   3) չորեքշաբթի
   4) հինգշաբթի
7. Արամը գտել է 2022-ից մեծ այն ամենափոքր թիվը, որն ունի երեք կրկնվող թվանշան։ Նարեկը գտել է 2022-ից փոքր այն ամենամեծ թիվը, որը նույնպես ունի երեք կրկնվող։ Ինչքանո՞վ է Արամի գտած թիվը մեծ Նարեկի գտած թվից։
   1) 100
   2) 111
   3) 112
   4) այլ պատասխան
8. Քառանիշ թիվը սկսվում է 8 թվանշանով։ Եթե այդ թվանշանը տեղափոխեն թվի վերջը, թիվը 2187-ով կփոքրանա: Գտնել սկզբնական թվի թվանշանների գումարը։
   1) 23
   2) 25
   3) 27
   4) 28
9. Քանի՞ եռանիշ թիվ կա, որոնցից յուրաքանչյուրի թվանշանների գումարը հավասար է 4-ի։
   1) 8
   2)9
   3) 10
   4) 11
10. Գտնել այն երկնիշ թվերի քանակը, որոնցից յուրաքանչյուրը 7-ի բաժանելիս մնացորդում ստացվում է 2։
    1) 11
    2) 12
    3) 13
    4) 14

The Hakobyan Familiy

The Hakobyan family live in Yerevan. Yerevan is the capital city of Armenia. In the family, the father is Emanuel Hakobyan, and the mother is Mariam Hakobyan. Emanuel Hakobyan is producer, and Mariam Hakobyan is Wedding Planer.
Emanuel and Mariam have two children, Jasmin and Evelina. Both of them are in school. Jasmin is an 6th grader, and Evelina is an 1st grader.

Ամփոփիչ առաջադրանքներ

1.Ո՞ր երևույթներն են կոչվում ֆիզիկական։ Բերե՛ք օրինակներ։
Ֆիզիկական երևույթների ժամանակ նոր նյութեր չեն առաջանում, այլ փոխվում են նյութի ագրեգատային վիճակը, ձևը և չափսերը: Ֆիզիկական երևույթների օրինակներ են՝ ապակու կոտրվելը, սառույցի հալվելը, ջրի գոլորշիանալը և այլն:
2.Ո՞ր երևույթներն են կոչվում քիմիական ։ Բերե՛ք օրինակներ։
Քիմիական երևույթներ են նրանք, որոնց ժամանակ առաջանում են նոր նյութեր՝ ռեակցաներ:
Քիմիական երևույթների օրինակներ են՝ լուցկու այրվելը, երկաթի ժանգոտելը, կաթի թթվելը և այլն:
3.Որո՞նք են ֆիզիկական երևույթների տարատեսակները։
Էլեկտրական, ձայնային, մագնիսական, լուսային
4.Ո՞ր երևույթն են անվանում քիմիական ռեակցիա։
Քիմիական ռեակցիա են անվանում այն ռեակցիաները, որոնցից առաջանում են նոր՝ բարդ նյութեր։
5.Թվարկե՛ք քիմիական ռեակցիաների բնորոշ մի քանի հատկանիշ:
Քիմիական ռեակցիաները, որպես կանոն, ուղեկցվում են կամ ջերմության անջատում, կամ կլանումով, ժանգոտում։
6.Բերե՛ք քիմիական ռեակցիայի օրինակներ։
Քայքայման, միացման, այրման
7.Լուսասինթեզը համարվու՞մ է քիմիական ռեակցիա։
Այո
8.Ո՞ր քիմիական ռեակցիաներն են անվանում քայքայման։
Քիմիական քայքայման ռեակցաներն այն են, որոնց բարդ նյութերը քայքայվում են առաջացնելով այլ նյութեր։ Այդ նութերը լինում են կամ պարզ կամ բարդ։
9.Ո՞ր քիմիական ռեակցիաներն են անվանում միացման ։
Միացում բառը հուշում է, որ այդպիսի ռեակցիաների ժամանակ, երկու կամ ավել նյութերի միացումից առաջանում է մեկ նոր նյութ։
10.Ի՞նչ է այրումը։Ի՞նչով է ուղեկցվում այն։
Այրումը քիմիական ռեակցիա է, որն ուղեկցվում է ջերմությամբ և լույսի անջատումով։
11.Որո՞նք են այրման առաջացման պայմանները։
Որպեսզի այրումը տեղի ունենա, անրաժեշտ է տաքացնել նյութը համապատասխան ջերմաստիճանով, ինչպես նաև անհրաժեշտ է թթվածին։
12.Հրդեհը հանգցնելու ի՞նչ միջոցներ գիտեք։
Հրդեհը հանգցնելու համար կա երկու տարբերակ՝
Առաջինը ջերմաստիճանի իջեցումը։
Երկրորդը թթվածնի դադարեցումը։
13.Ի՞նչ է վառելանյութը։
Վերոհիշյալ հեշտ բռնկվող նյութերը, որոնք անջատում են մեծ քանակությամբ ջերմություն, կոչվում են վառելանյութեր։
14.Ո՞ր նյութերն են կոչվում օքսիդներ:
Օքսիդը երկու տարերից բախկացած բարդ նյութ է որոնցից մեկը թթվածինն է։
15.Ի՞նչ բաղադրություն ունեն աղերը:
Աղերը բարդ նյութեր են, որոնք կազմված են մե տաղների ատոմներից և թթվային մնացորդներից:
16.Որո՞նք են թթվային անձրևների առաջացման պատճառները,և ի՞նչ հետևանքներ կարող են դրանք ունենալ:
Մթնոլորտում այս գազաին նյութերը, որոշակի պայմաններում միանալով ջրին, երածվում են ձեզ արդեն ծանոթ թթուների՝ ծծմբական թվի (HSO), ազոտսկան թթվի (HNO) և այլն, որոնք սնձրևների հետ թափվում են երկրագնդի մակերևույթի վրա: Թթու պարունակող անձրևները կոչվում են թվային անձրևներ։
17.Ինչու՞ չի կարելի այրել կենցաղային աղբը:
Շրջակա միջավայրում կուտակված թունավոր թափոններն ու արտանետումները կործանարար ազդեցություն են թողնում կենսոլորտի վրա աղտոտելով օդը, հողը, ջուրը։

Դաս 18

1) Համեմատման նշաններից ո՞րը պետք է դնել աստղանիշի փոխարեն, որպեսզի ստացվի ճիշտ արտահայտություն.

ա) ( –4 ) · ( +5 ) =-20< 0

դ) ( –2 ) · ( –3 ) · ( +4 ) =+24>5,

բ) ( –9 ) · ( +1 ) · ( +8 ) =-72< 0,

ե) ( –9 ) · ( –7 ) =( +7 ) · ( +9 )։

2) Հաշվե՛ք.

ա) 2 · | –11 + 4 | – | +5 – 8 |=2x|-7| — |-3|=14-3=11

դ) | 8 – 4 + 2 | · | 7 – 7 |=6×0=0

բ) 10 · | –2 + 1 | + 6 · | – 4 – 9 |=10x|-1|+6x|-13|=10+78=88

ե) | 9 – 5 + 4 | ։ | –16 + 14 |=8:2=4

գ) | 3 – 4 – 1 | · | 2 + 7 – 12 |=2×3=6

զ) | 25 + 6 – 1 | ։ | –17 + 4 + 8|=30:5=6

3) Թվի 15 %-ը հավասար է 12-ի: Գտե՛ք այդ թվի`

a=12×100/15=80

ա) 5 %-ը  (80×5):100=4

գ) 30 %-ը  (80×30):100=24

բ) 75 %-ը   (80×75):100=60

դ) 110 %-ը (110×80):100=88

Լրացուցիչ(տանը)

4) Ճի՞շտ է արդյոք, որ երկու բացասական թվերից ավելի մեծ է այն

թիվը, որի բացարձակ արժեքն ավելի փոքր է։   ճիշտ է

5) Քանի՞ մետր է միատեսակ գործվածքի երկու կտորներից

յուրաքանչյուրի երկարությունը, եթե առաջին կտորը, որում

երկրորդից 16 մ-ով ավելի գործվածք կա, արժե 168000 դրամ, իսկ

երկրորդը՝ 120000 դրամ։

լուծում

1)168000-120000=48000

2)48000:3000=40

3)168000:3000=56

6) Գտե՛ք այն թիվը, որի`

ա) 3 %-ը հավասար է 60-ի   (60×100)3=200

գ) 20 %-ը հավասար է 53-ի  (53×100):20=2650

բ) 17 %-ը հավասար է 340-ի  (340×100):17=200

դ) 2 %-ը հավասար է 37-ի:  (37×100):2=1850

Գորտը ։ Ագուտագավա

Ես նստած եմ հին լճակի մոտ, որ լեցուն է գորտերով: Լճակի եզրերին խիտ աճել են որձախոտն ու շաքարեղեգը: Ափին՝ շաքարեղեգի և որձախոտի վրա հակված, քամու տակ հաճելի շրշում են բարձրիկ ուռիները: Իսկ դրանց գլխավերևում` ամառային կապույտ երկինքն է, և այնտեղ շողշողում են, հանց ապակու բեկորներ, ժանյակավոր ամպերը: Եվ այդ ամենի արտացոլանքը լճակում շատ ավելի գեղեցիկ տեսք ունի, քան իրականության մեջ: Լճակում ապրող գորտերը ողջ օրն անձանձիր կռկռում են` կըռ, կըռ: Բայց իրականում գորտերի միջև կատաղի վեճեր են տեղի ունենում: Սխալ կլիներ պնդելը, թե գորտերը խոսում էին միայն Եզովպոսի ժամանակներում: Գորտերից մեկը շաքարեղեգի տերևներից մեկի վրա տեղավորված և իրեն համալսարանական պրոֆեսոր երևակայելով՝ հայտարարեց.
— Ինչի՞ համար գոյություն ունի ջուրը: Այն բանի համար, որ մենք` գորտերս, կարողանանք լողալ: Ինչի՞ համար գոյություն ունեն միջատները: Այն բանի համար, որ մենք կարողանանք նրանցով սնվել:
— Ճիշտ է, ճիշտ է,- գոչում էին լճակում նստած գորտերը: Լճակի ողջ մակերեսը, որում արտացոլվում էին երկինքը, խոտը և ծառերը, համարյա ամբողջովին լցված էր գորտերով, և այդ պատճառով նրանց հավանության բացականչությունները բավական ազդեցիկ էին հնչում:
Այդ պահին զարթնեց ուռենու բնի մոտ քնած օձը, ում արթնացրել էր տաղտկալի կռկռոցը: Գլուխը բարձրացնելով, նա նայեց լճակի կողմը և քնատ թուքը կլլեց:
— Ինչի՞ համար գոյություն ունի երկիրը: Այն բանի համար, որ նրա վրա աճեն ծառերն ու խոտը: Որպեսզի ստվեր ստեղծեն մեզ համար՝ գորտերիս: Հետևաբար, կարելի է պնդել, որ ողջ երկիրը գոյություն ունի մեզ համար` գորտերիս:
— Ճիշտ է, ճիշտ է:
Երկրորդ անգամ լսելով հավանության բացականչությունները, օձը մտրակի պես պրկվեց: Նա անաղմուկ սողաց դեպի շաքարեղեգը, և սև աչքերը փայփլացնելով՝ սկսեց ուշադիր զննել, թե ինչ է տեղի ունենում լճակում:Շաքարեղեգի տերևի վրա բազմած գորտը, առաջվա պես իր վիթխարի բերանը լայն բաց արած, հռետորություն էր անում.
— Ինչի՞ համար գոյություն ունի երկինքը: Այն բանի համար, որ նրանից կախված լինի արևը: Հետևաբար, կարելի է պնդել, որ ողջ երկինքը գոյություն ունի մեզ համար՝ գորտերիս: Այսպիսով, և ջուրը, և խոտը, և ծառերը, և միջատները, և երկիրը, և երկինքը, և արևը գոյություն ունեն մեզ համար՝ գորտերիս: Այսպիսով, անհերքելի է այն փաստը, որ ողջ տիեզերքը գոյություն ունի մեզ համար: Բացատրելով ձեզ այդ փաստը, ես դրա հետ մեկտեղ՝ կկամենայի շնորհակալ լինել Ամենազորին այն բանի համար, որ տիեզերքը նա ստեղծել է մեզ համար` գորտերիս:
Հայացքը երկինք ուղղելով և մոլեգին աչքերը պտտեցնելով, գորտը դարձյալ լայն բաց արեց իր վիթխարի բերանն ու ազդարարեց.
— Թող սուրբ լինի անունը քո, տեր…
Չհասցրեց նա ավարտել, երբ առ նա սուրաց օձի գլուխը, և պերճախոս գորտը հայտնվեց օձի երախում:
— Կըռ, կըռ, դա սարսափելի է:
— Կըռ, կըռ, դա սարսափելի է:
— Սարսափելի է, կըռ, կըռ:
Մինչ լճակի ցնցված բնակիչները ճչում էին, օձը հանգիստ կուլ տվեց գորտին և թաքնվեց շաքարեղեգի մացառուտներում: Այդժամ մի այնպիսի իրարանցում սկսվեց, որ դեռևս երկրի երեսին չէր տեսնվել, համենայն դեպս, այն ժամանակվանից, ինչ գոյություն ուներ այս լճակը: Ես ինքս լսեցի, թե ինչպես մի գորտ արտասվաթոր հարցնում էր.
— Եվ ջուրը, և խոտը, և ծառերը, և միջատները, և երկիրը, և երկինքը, և արևը գոյություն ունեն մեզ համար՝ գորտերիս: Իսկ օձն ինչպե՞ս: Օ՞ձն էլ մեզ համար գոյություն ունի:
— Միանգամայն ճիշտ է: Օձն էլ գոյություն ունի մեզ համար՝ գորտերիս, թե չէ մենք անսահմանորեն կբազմանայինք: Իսկ եթե մենք այդքան բազմանանք, ապա նեղվածք կլիներ լճակում` մեր աշխարհում: Ահա թե ինչու են սողում օձերը, որպեսզի ուտեն մեզ՝ գորտերիս: Պետք է ելնել այն բանից, որ կերված գորտը զոհ է՝ մեծամասնության երջանկության համար մատուցված: Դու լիովին ճիշտ ես: Օձերն էլ գոյություն ունեն մեզ համար` գորտերիս: Ամեն բան աշխարհում, ամենայն ինչ առանց բացառության, գոյություն ունի մեզ համար՝ գորտերիս: Թող սուրբ լինի անունը քո, Տեր:
Դա իմ լսած պատասխանն էր տարեց մի գորտից:

Հարցարան

Ինչո՞ւ է անհրաժեշտ օձի դերը ստեղծագործության մեջ: Պատասխանը հիմնավորե՛ք և հրապարակե՛ ք։

Oձն անհրաժեշտ էր այս պատմության մեջ, որպեսզի գորտերից ոմանց կուլ տար, և լճակում գորտերը քչանան։ Մյուս գորտերի համար երջանկություն կլիներ, այդ մեկ գորտի զոհաբերությունը։ Երկիր մոլորակի վրա բոլոր կենդանիները ներառյալ մարդը սնունդ է դառնում մեկ այլ կենդանու համար։ Այդպիսով հավասարակշռվում է կենդանիների քանակը բնությոան մեջ։

Բառակազմություն

1.Հոլովի՛ր գիրք, ամպ, սեղան բառերը։

Ուղղական (ո՞վ, ի՞նչ)-գիրք, ամպ, սեղան

Սեռական (ո՞ւմ, ինչի՞)-գրքի, ամպի, սեղանի

Տրական (ո՞ւմ, ինչի՞ն)-գրքին, ամպին, սեղանին

Բացառական (ումի՞ց, ինչի՞ց)-գրքից, ամպից, սեղանից

Գործիական (ումո՞վ, ինչո՞վ)-գրքով, ամպով, սեղանով

Ներգոյական (ո՞ւմ մեջ, ինչո՞ւմ, ինչի՞ մեջ)-գրքում, ամպի մեջ, սեղանի մեջ

2․Տրված խմբերի գոյականները հոգնակի դարձրո՛ւ և բացատրի՛ր օրինաչափությունը:

Ա Ուժ, տարր, ծով, նաև, կույտ, բերդ, շենք:

Ուժ+եր

Տարր+եր

Ծով+եր

Նավ+եր

Կույտ+եր

Բերդ+եր

Շենք+եր

Բ. ճանապարհ, գաղտնիք, հրաշք, մեքենա, շրջան, շինություն, նավահանգիստ:

Ճանապարհ+ներ

Գաղտնիք+ներ

Հրաշք+ներ

Մեքենա+ներ

Շրջան+ներ

Շինություն+ներ

Նավահանգիստ+ներ

Գ. Գառ, դուռ, մատ, մուկ, թոռ, ձուկ, լեռ, բեռ:

Գառ+ներ

Դուռ+ներ  ուն սղվում է

Մատ+ներ

Մկ+ներ  ուն սղվում է

Թոռ+ներ

Ձկներ  ուն սղվում է

Լեռ+ներ

Բեռ+ներ

Դ. Աստղ, արկղ, վագր, անգղ, սանր:

Աստղ+եր

Արկղ+ներ

Վագր+եր

Անգղ+եր

Սանր+եր

Ե. Ծովածոց, սուզանավ, դաշտավայր, շնագայլ, հեռագիր, լրագիր:

Ծովածոց+ներ

Սուզանավ+եր

Դաշտավայր+եր

Շնագայլ+եր

Հեռագիր+ներ

Լրագիր+ներ

Զ. Քարտաշ, գրագիր, լեռնագործ, բեռնակիր:

Քարտաշ+ներ

Գրագիր+եր

Լեռնագործ+ներ

Բեռնակիր+ներ
Է. Մարդ, կին:

Մարդ-մարդիկ

Կին-կանայք

3․Փակագծում տրված բաոերը հոգնակի՛ դարձրու և համապատասխան ձևով գրի՛ր կետերի փոխարեն:

Մրցող լաստանավերը (լաստանավ) մաքուր էին ու զարդարված գույնզգույն լաթերով:
Հարթավայրերը (հարթավայր) գարնան հորդացումների ժամանակ գետերը կարող են հակառակ ուղղությամբ հոսել:
Օդերևութաբանները (օդերևութաբան) զգուշացնում են քաղաքին սպառնացող նոր ցիկլոնի մասին:
Գետում ջրի մակարդակը բարձրացել էր սառցադաշտերի (սառցադաշտ) պատճառով:
Ջրի հոսանքը դանդաղեցնում են հատակին լցված քարակույտերը (քարակույտ):
Աշխարհի գեղեցիկ ջրվեժները (ջրվեժ) մեկը` Վիկտորիան, անցյալ դարում է հայտնագործվել եվրոպացիների կողմից:
Շատ ծովախորշեր (ծովախորշ) վերածվել են ցամաքի:

4․Բառակապակցությունն անվանել մեկ բառով:

Օր․՝ յոթ գլխով- յոթգլխանի,․․․

ստրուկի մտքով, լի և առատ, կյանքի հյութ, ցավից լլկված, մոլոր մտքով, սուր ընթացող, խելքը կորցրած, նոր հայտնված, մենակ ապրող, խիստ բարքով, երկար ապրող, նոր եկած, աչքին հաճելի:

տրկամիտ, լիառատ, կենսահյութ, ցավալլուկ, մոլորամիտ, սրընթաց, խելակորույս, նորահայտ, մենակյաց, խստաբարո, երկարակյաց, նորեկ, ակնահաճո

5․Բառերի ընդհանուր արմատները գտի՛ր, գրի՛ր դրանց ուղիղ ձևերը և տրված բառերը բացատրի՛ր արմատների միջոցով:

Ա.Ելևէջ, Իջևան, իջնել, վայրէջք:
Էջք
Բ.Բանբեր, բանակռիվ, բանաստեղծ, բանասեր:
Բան
Գ.Սնափառ, սնամեջ, սնահավատ, սնապարծ:
Սին

Այբ դպրոց

«Այբ» դպրոցը Երևանում գործող 12-ամյա հայկական դպրոց է։ Ստեղծվել է 2011 թվականին «Այբ» կրթական հիմնադրամի կողմից։ «Այբ» դպրոցը սովորելու նոր միջավայր է, ուր ազգային հիմքի վրա մշակվում են եզակի կրթական տեխնոլոգիաներ և փորձարկվում ժամանակակից կրթության բարձրագույն ձեռքբերումները՝ ի նպաստ հայկական կրթության մրցունակության բարձրացման։ «Այբ» դպրոցի նպատակն է դառնալ 21-րդ դարի հայկական դպրոցի մոդել, առաքելությունըձեւավորել ուսյալ, առաքինի, պատկանելության և պատասխանատվության զգացում ունեցող երիտասարդների սերունդներ։ Դպրոցի կարգախոսն է «Իմա՛ և արա»։ «Այբ» ավագ դպրոցը ոչ պետական կրթության ոլորտում առաջին սոցիալական ծրագիրն է․ աշակերտների ավելի քան 76%-ն ամեն տարի ստանում է ուսման վարձի փոխհատուցում (կրթաթոշակ) Հոգաբարձուների խորհուրդն «Այբ» դպրոցի կառավարման բարձրագույն մարմինն է։ «Այբ» դպրոցը հիմնադրամ է ոչ առևտրային, ոչ պետական կազմակերպություն, որը չունի սեփականատերեր, փայատերեր կամ բաժնետերեր։ ՀԽ ներկայիս կազմը սկսել է իր աշխատանքները 2021 թ․ դեկտեմբերի 1-ից և կպաշտոնավարի մինչև 2023 թ. նոյեմբերի 30-ը։ Հոգաբարձուների խորհրդի նախագահ՝ գործարար ու բարերար Ռուբեն Հարությունյան։ Դպրոցի տնօրեն՝ Դավիթ Սահակյան։

Դաս 13

1)Հաշվել

ա) 6 – 7,= -1

բ) –30 – 44,=-74

գ) 12 – 9,=3

դ) 18 – 23,=-5

ե) –11 – 9=-20

զ) 8 – 2=6

է) –16 – 7=-23

ը) 0 –16=-16

2) Կատարե՛ք հանում.

ա) 34–(–7)=34+7=41

բ) 101 – (–8)=101+8=109

գ) 29 – (–11)=29+11=40

դ) –70 – (–14)=-70+14=-56

ե) –48–(–25)=-48+25=-23

զ) –17 – (–34)=-17+34=+17

է) –52 – (–2)=52+2=-50

ը) 82 – (–3):=82+3=85

3) Գտե՛ք և համեմատե՛ք արտահայտությունների արժեքները.

ա) 8 – 3 >3 – 8,

բ) (–7) – 4< 4 – (–7),

գ) –25 – (–3) >–3 – (–25),

դ) 6 – (–2) > (–2) – 6։

4. Հաշվե՛ք-

ա) |31| + |27|=58

բ) |44| : |– 4|=-11

գ) |– 3| – |– 1|=-2

դ) |15| · |– 12|=-180

5. Գտե՛ք գումարը.

ա) (–11) + (–2) + 6 + 5 + (–7)=-5

բ) 22 + (–14) + (–30) + (–15) + 19=-18

գ) 8 + 14 + (–21) + (–36) + (–1)=-36

դ) (–33) + 25 + (–40) + (–25) + 80=

6.Գտե՛ք , թե ինչ թիվ պետք է գրել աստղանիշի փոխարեն, որպեսզի    ստացվի հավասարություն.

ա) | +10| = 10, գ) | +3| = 3, ե) 6 · |(4) | – 14 = 10,

բ) 2 · | 12 | = 24, դ) – | * | = –7, զ) 3 · | 0 | = 0։

7.Հաշվել.
10-24=-14          21-30=-11          -41-3=-44            -18-56=-74    14-36=-22     -15-(-2)=13   

-36-(-12)=24     -25+(-3)=-28     —25-(-13)=-12