1․ Ի՞նչ ցեղեր ու ցեղախմբեր էին ապրում Իտալիայում և ինչո՞վ էին զբաղվում։
Հնուց ի վեր Իտալիայում բնակվում էին տարբեր ցեղեր ու ցեղախմբեր։Նրանք զբաղվում էին երկրագործությամբ,անասնապահությամբ,արհեստերով։Հյուսիսում ապրող ժողովուրդերց հայտի էին էտրուսկները, Միջին Իտալիայում՝ լատինները, իսկ հարավեւմ՝ հույները։
2․ Որտե՞ղ էր գտնվում Հռոմը և ո՞վ էր այն հիմնադրել։
Հռոմ քաղաքպետությունը հիմնվել է Ք․ա 753 թ․ Միջին Իտալիայում՝ Տիբրոսի գետաբերանից ոչ հեռու յոթ բլուրների վրա։Համաձայն ավանդույթի ՝ Հռոմի հիմադիրը հերոս Հռոմուլոսն էր։
3․ Ներկայացրե՛ք վաղ պատմական Հռոմի կառավարման համակարգը։
Տոհմերի ավագները (շուրջ 300 հոգի) կազմում էին հռոմեական պետության գերագույն մարմինը` Ծերակույտը (Սենատ): Այն որոշումներ էր կայացնում պետական կյանքի բոլոր հիմնախնդիրների վերաբերյալ և հետևում դրանց կատարմանը: Պետության գլուխ կանգնած էր արքան, որի իշխանությունը, սակայն, ժառանգական չէր: Նրան ընտրում էր Ծերակույտը աշխարհաժողովի հավանությամբ: Արքան գերագույն քուրմն էր, ռազմական առաջնորդը և դատավորը:
4․ Ինչպե՞ս արտաքսվեց տարքվինոսը և դրանից հետո Հռոմում ի՞նչ կարգեր հաստատվեցին։
Հռոմի արքա Սերվիոս Տուլիոսը Ք. ա. VI դ. կեսերին բարենորոգումներ կատարեց. իրականացրեց տարածքային և վարչական բաժանում: Քաղաքացիներին բաժանեց դասերի՝ ըստ նրանց տարեկան եկամտի չափի: Այսինքնմարդկանց հասարակական դիրքը որոշվում էր նրանց վաստակով, բայց ոչ սոսկ ծագմամբ։ Այդ բարենորոգումները տեղիք տվին ներքին հակասությունների: Դրանից օգտվելով Հռոմի վերջին արքան՝ Տարքվինիոսը, որոշեց իշխանությունը կենտրոնացնել իր ձեռքում: Նա, իրեն վեր դասելով օրենքներից, բռնություններ գործադրեց: Արդյունքում՝ Հռոմի բնակչությունը Ք.ա. 510 թ. արքային արտաքսեց:
Աշխարհաժողովը և Ծերակույտը որոշեցին Հռոմում վերացնել արքայական իշխանությունը և հաստատել հանրապետություն (ռեսպուբլիկա): Սակայն վաղ Հռոմեական հանրապետությունում կրկին գերիշխում էր ավագանին: Նրանից էին ընտրվում պետության բարձրագույն պաշտոնյաները` կոնսուլները:
5․ Ովքե՞ր էին պատրիկները և ովքե՞ր էին պլեբեյները։
Յուրաքանչյուր բնիկ հռոմեացի մտնում էր որևէ տոհմի և ցեղի մեջ։Հասարակության առաջ նրանց ներկայցնում էին հայերը։Այդ պատճառով էլ նրանք կոչվում էին պատրիկ (հայր ունեցող ասյինքն ազնավծին) Պատրիկները Հռոմի լիիրավ քաղաքացիներ էին։Նրանք իրավահավասար էին և պետության նկատմամբ ունեին հավասար պարտավորություններ։Ժամանակի ընթացքում այլ վայրերից Հռոմում վերբնակվել էին բազմատիվ մարդիկ։Վերաբնակավծները չունեին Հռոմի քաղաքացու կարգավիճակ։Այլ խոսքով նրանք չէին կարող օգտվել հասարակական դաշտից, մասնակցել պաետկան մարմինների աշխատանքներին։Պատրիկները նրանց բոլորին արհամարանքով անավոնւմ էին պլեբոյներ՛ եկվորներ։
6․ Ինչպե՞ս ձևավորվեց միասնական Հռոմեական ժողովուրդը:
Ք․ա․ V դարի սկզբից մինչև Ք․ա III դարի կեսերը պլեբեյները պայքարում էին իրավահավասարության համար։Ք․ա 451 թ․ պլեբեյները ի վերջո հասան իրենց նպատակին։Ստեղծվեցին հռոմեկան առաջին գրավոր օրենքները այսպես կոչված Տասներկու տախտակների օրենքները։Նրանք իրավունք ձեռք բերեցին ստանալու հողակտտոր, մասնակցելու աշխարհաժողովին, ընտրվելու Ծերակույտի (Սենատի ) կազմում։Կարող էին զբաղեցնել բարձրագույն պետական, ռազմական և քրմական պաշտոններ։Վերացվեց պարտային ստրկությունը։Օրինականցվեց պատրկիների և պլեբեյների ամուսնությունը։Պատրկները և պլեբեյները աստիճանական միավորմամաբ կազմավորվեց միասնական հռոեմական ժողովուրդ։Պատրիկերը և պլեբեյները վերնախավից ձնավորվեց նոր ավագին։
7․ Ո՞րն էր աշխարհաժողովի դերը, և ի՞նչ էր Ծերակույտը։
Պատրիկների և պլեբեյների պայքարի ընթացքում Հռոմում ամրապնդվեց ժողովրդավարությունը։ Մեծացավ աշխարհաժողովի դերը: Այն հրավիրվում էր ամիսը մեկ կամ երկու անգամ քաղաքից դուրս՝ Մարսյան դաշտում: Քաղաքացիները քննարկում էին կարևորագույն հարցեր: Այստեղ էին ընտրվում և հաշվետվություն ներկայացնում պետական բոլոր պաշտոնյաները:
Պետական մյուս կարևոր հաստատու թյունը Ծերակույտն էր, որը վարում էր պետության ընթացիկ գործերը: Ի տարբերություն աշխարհաժողովի՝ Ծերակույտը գործում էր մշտապես: Նրա ընդունած որոշումները հաստատվում էին աշխարհաժողովում
Ք. ա. III դարից սկսած՝ Ծերակույտի դերը կտրուկ աճեց: Դրա կազմում արդեն ընտրվում էին նաև պատրիկների և պլեբեյների վերնախավի այն ներկայացուցիչները, ովքեր վարել էին պետական բարձր պաշտոններ և աչքի ընկել արիությամբ ու առաքինությամբ։
Աշխարհաժողովի և Ծերակույտի որոշումներն ի կատար էր ածում կառավարությունը:
8․ Ի՞նչ կառուցվածք ուներ Հին Հռոմի բանակը։
Այն կազմված էր հատուկ պատրաստություն անցած շուրջ 6 հազար զինվորից: Լեգեոնը բաժանվում էր հարյուրյակների: Դրանցից վեցը կազմում էին մեկ գումարտակ։ Զինվորների ընտիր մարզվածությունը, սպառազինությունը և երկաթյա կարգապա հությունը լեգեոնը դարձրին ժամանակ լավագույն ռազմական ուժը:
♪Ժասմին 🍬 Հակոբյան <3 