Առակներ

Մի գիտնական, որ ապրում էր աշխարհի խնդիրներով մտահոգ, վճռել էր գտնել ուղիներ դրանք նվազեցնելու համար: Օրեր էր անցկացնում իր լաբորատորիայումփնտրելով իրեն հուզող հարցերի պատասխանները: Մի օր յոթամյա որդին ներխուժեց նրա սրբավայրը և որոշեց օգնել հորն աշխատել: Գիտնականը նյարդայնացած, որ իրեն ընդհատել են, խնդրեց տղային ուրիշ տեղ խաղալ: Տեսնելով, որ անհնար է նրան դուրս հրավիրել, հայրը մտածեց մի բանով շեղել որդու ուշադրությունը: Պատահաբար գտավ մի ամսագիր աշխարհի քարտեզի պատկերով. այն է, ինչ անհրաժեշտ էր:
Մկրատով կտրտեց քարտեզը տարբեր մասերի և կպչուն ժապավենի հետ միասին հանձնեց որդունասելով. – Քանի որ սիրում ես գլուխկոտրուկներ, քեզ կտամ աշխարհը բոլորովին կոտրված, որ այն նորոգես առանց որևէ մեկի օգնության: Հաշվարկեց, որ փոքրիկից կպահանջվի տասը օր քարտեզն ի մի բերելու համար, սակայն այդպես չեղավ: Մի քանի ժամ անց նա լսեց երեխայի ձայնը, որ հանգիստ կանչում էր.
– Հայրի՜կ, հայրի՜կ, ամեն ինչ արեցի, ավարտեցի:
Սկզբում հայրը չհավատաց: Մտածեց, որ անհնար է նրա տարիքում վերստանալ ամբողջական մի քարտեզ, որը նախկինում երբեք չի տեսել: Կասկածամիտ, հայացքը բարձրացրեց գրառումներից այն վստահությամբ, որ կտեսնի երեխայի տարիքին համապատասխան աշխատանք. քարտեզն ավարտուն էր: Բոլոր կտորները տեղադրված էին իրենց համապատասխան տեղերում: Ինչպե՞ս էր հնարավոր: Ինչպե՞ս էր երեխան կարողացել: Զարմանքով հարցրեց որդուն.
– Որդյա՛կս, դու չգիտեիր ինչպիսի՞ն է աշխարհը, ինչպե՞ս ես արել:
– Հայրի՛կ, պատասխանեց որդին,- Ես չգիտեի, թե ինչպիսին է աշխարհը, բայց երբ դու հանեցիր ամսագրից քարտեզը, այն կտրտելու համար, տեսա, որ մյուս կողմում մարդ է պատկերված: Այնպես որ, շրջեցի կտորներն ու սկսեցի «հավաքել» այդ մարդուն, որ, այո´, գիտեի թե ինչպիսին էր:
– Երբ ես վերականգնեցի մարդուն, շրջեցի թուղթը և տեսա, որ վերականգնել եմ աշխարհը:

Հեղինակ՝ Գաբրիել Գարսիա Մարկես

Ուղիղ և հակադարձ համեմատական կախումներ

1) Ստուգե՛ք, որ աղյուսակում տրված են ուղիղ համեմատական մե­ծություններ, և գտե՛ք նրանց համեմատականության գործակիցը.

6:1=12:2=18:3=24:4=30:5=36:6=6
y/x=6

3:3/5=5
4:4/5=5
5:1=5
6:1.1/5=5
7:1.1/5=4.2/3

2) Հաշվե՛ք x կողմով քառակուսու մակերեսը, եթե x = 2 սմ, 3 սմ, 4 սմ, 5 սմ։ Ուղիղ համեմատակա՞ն կլինեն արդյոք քառակուսու մակե­րեսը և նրա կողմի երկարությունը։ Պատասխանը հիմնավորե՛ք։
5 սմ։ Ուղիղ համեմատակա՞ն կլինեն արդյոք քառակուսու մակե­րեսը և նրա կողմի երկարությունը։ Պատասխանը հիմնավորե՛ք։

Մակերես	4	9	16	25
Կողմ	2	3	4	5

Ուղիղ համեմատական չէ, որովհետև 4:2 հավասար չէ 9:3, 16:4, 25:5:

3) 3 1/5կգ ապրանքի համար վճարել են 19520 դրամ: Որքա՞ն է պետք  վճարել նույն տեսակի 112կգ ապրանքի համար:
19520 : 3.1/5 = x : 1.1/2
x=19520 x 1.1/2 : 3.1/5=9131.4/16 դրամ

4) Հետևյալ մեծություններից որո՞նք են ուղիղ համեմատական.

ա) անցած ճանապարհը և արագությունը, եթե ժամանակը հաստատուն է, 
Այո

բ) եռանկյան կողմը և պարագիծը,
Այո

գ) ուղղանկյունանիստի ծավալը և բարձրությունը, եթե հիմքի մակերեսը հաստատուն է,
Այո

դ) ուղղանկյունանիստի ծավալը և բարձրությունը, եթե հիմքի կողմերի երկարությունները հաստատուն են,
Այո

ե) մարդու տարիքը և հասակը։
Այո

Լրացուցիչ (տանը)

5) x տառով նշանակենք քառակուսու կողմը, իսկ y­ով՝ նրա պարա­գիծը։ Ուղիղ համեմատակա՞ն կլինի արդյոք x մեծությունը y մեծու­թյանը։
x=2, 4, 6
y=8, 16, 24
Պատ. Ուղիղ համեմատական է: 

6) Երկու բանվոր որոշակի ժամանակում պատրաստել են 30 մանրակ: Քանի՞ բանվոր պիտի աշխատի նույն ժամանակում 45, 90,120 մանրակ պատրաստելու համար:
Բ=2, 3, 6, 8
Մ=30, 45, 90, 120

7) Ստուգե՛ք, որ աղյուսակում տրված են հակադարձ համեմատական մեծություններ, և գտե՛ք նրանց հակադարձ համեմատականության գործակիցը.

ա) 2 անգամ փոքրանում է  
բ) 1-ով փոքրանում է

8) Հաշվե՛ք x կողով խորանարդի ծավալը, եթե x = 3 սմ, 4 սմ, 5 սմ, 6 սմ։ Հակադարձ համեմատակա՞ն են արդյոք խորանարդի ծավալը և նրա կողի երկարությունը։ Իսկ ուղի՞ղ համեմատական։

Կողմ	3	4	5	6
Ծավալ	27	64	125	216

Այս աղյուսակը ուղիղ համեմատական չէ:

9) 15 բանվորներ կատարել են աշխատանքը 24 օրում: Քանի՞ օրում այդ նույն աշխատանքը կկատարեին 18 բանվորներ:
24:15=x:18
x=24×18/15=432/15=28.12/15=28.4/5

10) Հետևյալ մեծություններից որո՞նք են հակադարձ համեմատական.

ա) նույն արտադրողականությամբ աշխատող բանվորների քանակը և այդ աշխատանքը կատարելու ժամանակը,
Ոչ

բ) ավազանի՝ ջրով լցվելու ժամանակը և որոշակի ժամանակահատվածում նրա մեջ լցվող ջրի քանակությունը,
Այո

գ) շենքի հարկերի քանակը և նրա բարձրությունը,
Այո

դ) տրված ծավալով հեղուկը տեղափոխելու համար անհրաժեշտ միատեսակ անոթների քանակը և մեկ անոթի տարողությունը,
Ոչ

ե) գնացքի երկարությունը և սլաքավարի խցիկի մոտով նրա անցնելու ժամանակը գնացքի հաստատուն արագության դեպքում։
Ոչ

Հայաստանի Պատմավարչական Բաժանումները

1. Աղյուսակի տեսքով ներկայացրե՛ք նախնադարի փուլերը/գրավոր/։

1.Հին քարի դար — պալեոլիթ

2.Միջին քարի դար — մեզոլիթ

3.Նոր քարի դար — նեոլիթ

4.Պղնձի քարի դար — էնեոլիթ

5.Բրոնզի դար

6.Երկաթի դար

2. Որքա՞ն է ՀՀ տարածքը, Մեծ Հայքի ո՞ր մասն է այն կազմում/գրավոր/։

Մեծ հայքը եղել է 10 անգամ մեծ, 300 000 քառակուսի մետր իսկ ՀՀ-ն 30 000 քառակուսի մետ

3. Պատմե՛ք հին քարի դարի բնորոշ գծերի մասին։ Պալեոլիթյան ի՞նչ կայաններ գիտեք Հայաստանում /գրավոր/։

Այդ ժամանակ, նոր կյանքը հայտնվել է։ Մարդիկ ապրում էին միչեվ 30-36 տարեկան, նրանք ապրում էին քարանձավներում։

Род имени уществительного

1.Употребите данные существительные со словом мой или моя. Запишите в два столбика отдельно слова мужского и женского рода.

Лагерь, букварь, кровать, день, камень, конь, лошадь, гость, рубль, календарь, жизнь, словарь, медведь, морковь.

М. р. | Ж. р.
Лагерь Кровать
букварь лошадь
день жизнь
камень морковь
конь
гость
рубль
календарь
словарь
медведь

2.Составь сочетания имен существительных со словами мой, моя, мое, укажи род.

Моя свеча ж. р., моё полотно ср. р., мой друг м. р., мой взгляд м. р., моя дочка ж.р., моя вьюга ср. р, моё ружье ср. р., моё озеро ср. р., мой кроссворд м. р., моё жилище ср. р.

3.Определи род существительных, запиши слова в три столбика. Над столбиками напиши :м.р., ж.р, ср.р.

Жидкость, кино, киносъемка, килограмм, рассада, питье, свет, поездка, новоселье, подъезд, троллейбус.

М. р. | Ж. р. | Ср. р
Килограмм Жидкость Кино
Свет Киносьёмка Питьё
Подъезд Рассада Новоселье
Троллейбус Поездка

Ինչու է պետք Պատմություն

Պատմություն (հին հունարեն՝ ἱστορία), գիտությունների ոլորտ, ինչպես նաև հումանիտար գիտություն, որի ուսումնասիրության առարկան ընդգրկում է մարդու գործունեությունը, աշխարհայացքները, սոցիալական կապերը, կյանքի կազմակերպումը անցյալում։

Ավելի նեղ իմաստով պատմությունը գիտություն է, որն ուսումնասիրում է բոլոր հնարավոր աղբյուրները անցյալի մասին՝ պատճառահետևանքային կապը վերականգնելու, պատմական ընթացքն ընկալելու, փաստերը նկարագրելու և իրադարձությունների մասին կարծիքներ կազմելու համար։

Պատմությունը սկզբում կրել է նկարագրական բնույթ, ուսումնասիրության անմիջական առարկան եղել են մարդկության անցյալում տեղի ունեցած իրադարձությունների արտաքին երևույթները, գլխավոր ուշադրությունը դարձվել է պատմական, քաղաքական իրադարձությունների շարադրանքին։ Միայն 19-րդ դարում պատմագիտությունը դարձել է կյանքը՝ իր որոշակի և բազմազան դրսևորումներով (մարդու ծագումից մինչև ժամանակակից վիճակը) ուսումնասիրող գիտություն։

Երևան

Երևան, քաղաք Հայաստանի արևմուտքում՝ Հրազդանի երկու ափերին։ Պետության մայրաքաղաքն ու խոշորագույն բնակավայրն է, վարչաքաղաքական, տնտեսական կենտրոնը։ Համաձայն Հայաստանի պաշտոնական տեղեկատվության՝ 2014 թվականի հունվարի մեկի դրությամբ ունի 1.068.000 բնակիչ։

Համաձայն տարածված տեսակետի՝ Երևանը հիմնադրել է Վանի թագավորության արքա Արգիշտի Ա-ն մ. թ. ա. 8-րդ դարում Էրեբունի անվամբ։ Բնակավայրի տարածքում հայտնաբերվել են ավելի հին քաղաքների ու ավանների ավերակներ, ինչպիսին են Թեյշեբաինին, Շենգավիթը, որոնք ունեն ավելի հին թվագրում։ Քաղաքի տեղանվան ծագման հետ կապված կան շատ վարկածներ, մասնավորապես, ըստ ժողովրդական ավանդության, Երևանը կապվում է Նոյի անվան հետ, իբր Նոյն է այդպես կոչել առաջին ջրհեղեղից հետո երևացող ցամաքը։ Վաղ միջնադարում քաղաքը Մեծ Հայքի Այրարատ նահանգի Կոտայք գավառի սահմաններում էր։

Խնդիրներ

13. 750 : 5 = 150
1800 : 150 = 12
14. 520 : 13 = 40
40 x 9 = 360
15. 1080 : 6 = 180
180 x 10 = 1800
1080:10=108
108×6=648
16. 1400:4=175
2450:175=14
17. 1400:4=350դր
2450։350=7կգ
18. 5x+9y=525
8x+7y=655
x=(525-9y)/5
8(525-9y)/5+7y=525
y=25
x=60
19. 12
20. x+7x=48
8x=48
x=6
21. x+7-4+8-13=16
x=18
22. Վարդան-16
Աշոտ-4
23. 1 դաս-2 աշ.=2 դաս.+2 աշ.
52-2=50
50/2 =25
25+2=27

Homework

I am at home.

She is not at home in the morning.

We are in the park.

This is my new laptop.

Our friends are on their summer holidays.

Uncle George is a good football player.

The dog is under the table.

He is very funny.

The shoes are white.

You are right.

Susan is good at tennis.

They are in the house.

His T-shirts are cool.

My sister is a good swimmer.

She is in Italy.

Change the verb into the correct form:

1. London is in England.
2. The summer is hot.
3. She drives very well.
4. They open the store at 8:00.
5. Linda is a very pretty girl.
6. I have several jobs.
7. Water boils at 100 degrees.
8. Water freezes at 0 degrees.
9. My sister speaks English.
10. He has a big apartment.
11. A triangle has three corners.
12. My birthday is in June.
13. Books have pages.
14. Dogs are good friends.
15. I work hard.

Համեմատականությունների վերաբերյալ խնդիրների լուծումը

1) Գտե՛ք x թիվը, եթե նրա և 8-­ի հարաբերությունը նույնն է, ինչ որ`

ա) 2 ։ 1=x:8

x=8×2:1=16

բ) 6 ։ 2=x:8

x=6×8:2=24

գ) 2 ։ 22=x:8

x=2×8/22=16/22=8/11

դ) 5 ։ 4=x:8

x=5×8:4=10

ե) 1 ։ 7=x:8

x=1×8:7=1.1/7

զ) 21 ։ 3=x:8

z=21×8:3=56

2) Ի՞նչ թիվ է անհրաժեշտ գրել տառի փոխարեն, որպեսզի ստացվի համեմատություն.

ա) x/4=8/3,

x=4×3:8=1.1/2

բ) 7/x=9/5

x=7×5:9=3.8/9

գ) 6/17=x/3

x=3×6:17=1.1/17

3) Գնացքն ամբողջ ճանապարհի 3/4-­ն անցնում է 6 ժամում։ Ինչքա՞ն ժամանակում այն կանցնի ամբողջ ճանապարհը։
6:3×4=8 ժամում

4) Բնակարանի մակերեսը 64 մ² է։ Նրա հատակը ներկելու համար պահանջվում է 21 կգ ներկ։ Քանի՞ կիլոգրամ ներկ է անհրաժեշտ խոհանոցի հատակը ներկելու համար, եթե նրա մակերեսը 16 մ² է։
64:21=16:x
x=21×16:64=5.1/4 կգ ներկ

Լրացուցիչ առաջադրանքներ (տանը)

5) 500 կգ հանքաքարից ստացել են 77 կգ պղինձ։ Ինչքա՞ն պղինձ կստացվի 300 կգ հանքաքարից։
500:77=300:x
500x=77×300
x=300×77:500=231:5=46.1/5

6) Ստուգողական աշխատանքից անբավարար գնահատական է ստա­ցել 14 աշակերտ: Անբավարար գնահատական ստացածների քանա­կը հարաբերում է դրական գնահատական ստացածների քանակին, ինչպես 2 ։ 7։ Քանի՞ աշակերտ է դրական գնահատական ստացել։
2:7=14:x
x=14×7:2=49

7) 160 գ ծովի ջրում պարունակվում է 8 գ աղ։ Քանի՞ գրամ ծովի ջուրն է պարունակում 56 գ աղ։
160:8=x:56
x=160×56:8=1020գ

8) Բանվորը 8 ժ աշխատելու համար ստանում է 2500 դրամ։ Քանի՞  դրամ կստանա բանվորը 12 ժ աշխատելու համար։
2500:8=x:12
x=2500×12:8=3750դր

9) Մետաղյա խորանարդը, որի կողի երկարությունը 13 սմ է, ունի 1352 գ զանգված։ Որքա՞ն է նույն մետաղից պատրաստված և 2 սմ կողով խորանարդի զանգվածը։
1352:13=x:2
x=1352×2:13=208գ

Հայկական լեռնաշխարհ

1. Բացատրե՛ք «Հայրենիք» հասկացությունը /բանավոր , էջ 7-8/
2. Նկարագրե՛ք հայկական լեռնաշխարհի խոշոր գետերն ու լճերը/գրավոր /
   Կան երեք խոշոր լճեր՝ Սևանը, Վանը և Ուրմիան: Սևանի ջուրը քաղցրահամ է: Նաև Սևանը հայտնի է Գեղամա կամ Գեղարքունյաց ծով անվանումներով: Վանա լճի աղի ջրերում բազմանում է միակ ձկնատեսակը՝ տառեխը: Մեր լեռնաշխարհի ամենամեծ լիճն Ուրմիան է, բայց ջրի աղիության պատճառով չունի կենդանական և բուսական աշխարհ: